‘t Meeken – de Biezenplas

RENOVATIE WATERPARTIJEN EN GRONDWALLEN

‘T MEEKEN-DE BIEZENPLAS TE LICHTENVOORDE

ONTWERPVOORSTEL

Herindeling voormalig zwembad ‘t Meeken en visvijver van vv. De Rietvoorn uit Lichtenvoorde. Doelstelling is een natuurlijke uitstraling te bewerkstelligen en het park na renovatie toegankelijk te maken voor publiek en vissers.

Plan ontwikkeld in samenspraak met Gemeente Oost Gelre en Visvereniging De Rietvoorn

Ontwerp door Hoveniersbedrijf Kramer & Molenveld te Groenlo

Bestaande situatie

In het verleden was het voormalige open lucht zwembad ‘t Meeken in particuliere bruikleen als zijnde een forellenvijver. Inmiddels was de huur beëindigd en is het perceel weer in handen van de gemeente Oost Gelre. Het terrein werd opgeschoond en vrijwel alle bestaande bebouwing werd gesloopt. Een groot deel van de inééngegroeide bomen op dit terrein is verwijderd en de onderbegroeiing is afgezet. Het naastgelegen water, plaatselijk bekend als de Biezenplas, is ingericht als (sport-)visvijver en staat onder beheer van Visvereniging De Rietvoorn uit Lichtenvoorde. Het beheer van het terrein geschiedt, zoals meerdere viswateren in de gemeente Oost Gelre door een groot aantal vrijwilligers van de vereniging.

Dit, vrij toegankelijke, terrein wordt veel door ingezetenen van Lichtenvoorde gebruikt als wandelroute en regelmatig vinden er viswedstrijden plaats voor de plaatselijke jeugd. Het heldere water en de visstand zijn hier uitermate geschikt voor en de afstand tot de bebouwde kom van Lichtenvoorde is beperkt.

Doelstelling van de renovatie

In het verleden was de voormalige forellenvijver uit veiligheidsoverwegingen en vandalismebestrijding voorzien van een afrastering. Het was dus niet toegankelijk voor publiek.

In overleg met de gemeente is het idee ontstaan om dit water aan te sluiten aan het naastgelegen viswater zodat meer ruimte zou ontstaan voor het grote aantal visliefhebbers. De bestaande waterkeerwanden (uit de tijd dat het nog als bad fungeerde) zijn door de gemeente verwijderd. Ook hebben zij zorg gedragen voor het schoon opleveren van het terrein. Op verzoek van de visvereniging bestond de mogelijkheid om het beheer van dit terrein bij hen onder te brengen. Wel werd dan van de vereniging verwacht dat zij zelf het terrein zouden inrichten en daarbij in een natuurlijke staat terugbrengen. Tevens werd door de gemeente als voorwaarde gesteld dat het terrein vrij toegankelijk werd en zo aangesloten kon worden op de overige natuurterreinen in de omgeving zodat wandelend publiek de route hierdoor kon uitbreiden. Positieve ervaringen van de gemeente met Visvereniging de Rietvoorn (Mede door hun inrichting en het beheer van het viswater van de Besselinkschans) gaf de gemeente het vertrouwen in een kwalitatief goede uitvoering door de visvereniging.

Waterpeilbeheer

Zowel de visvijver alsook het voormalige zwembad worden gevoed door welwater vanuit de bodem. In de zomer echter, wil het nog wel eens voorkomen dat het waterpeil zakt als gevolg van de droogte. Om dit visstand op peil te houden en ter voorkoming van het verloren gaan van de aanwezige beschoeiing wordt op deze momenten water toegelaten vanuit naastgelegen sloten. Een probleem blijft dan echter dat het toegelaten water niet de kwaliteit bezit dat voor een goed viswater noodzakelijk is. Het plan bestaat dan ook om in de toekomst naast de huidige vijver een rietfilter te graven zodat het water op natuurlijke wijze wordt ontdaan van overtollige voedingsstoffen (door bemesting van de naastgelegen weilanden) alvorens deze in de vijver terechtkomt. De lokatie van dit filter wordt bepaald door de plaats van de huidige waterinlaat.

Op momenten dat het waterpeil de beschoeiinghoogte dreigt te overschrijden zorgt nu een zelf aangebrachte overstortbuis voor de afvoer van het overtollige water. De bedoeling is echter om dit water af te voeren door de (nog aanwezige) afvoerput van het voormalige zwembad waarin met behulp van een metalen stuwtje het waterpeil te reguleren is. Dit stuwtje werd daarvoor grondig opgeknapt

Wandelpaden en parkeerplaats

Gekozen werd voor het natuurlijke karakter van halfverharde wandelpaden. Ook de parkeerplaats, die ruimte moest bieden aan circa 15-20 auto’s, zou uit halfverharding bestaan. Dit is in het verleden gedeeltelijk al  aangebracht. Om in de (nabije) toekomst een aansluiting te kunnen creëren op de bestaande wandelpaden in de omgeving werd er op een drietal plaatsen een ‘doorsteek’ aangebracht in de huidige grondwallen alwaar de paden een aansluiting konden krijgen op de maaipaden van de sloten rond het terrein. Met het oog op de toegankelijkheid voor mindervaliden is er niet voor gekozen voor trappen over de grondwallen. Met het waterschap zal overleg plaatsvinden of van één van de maaipaden langs de sloten ingericht mag worden als wandelpad.

Oude toegangspoort voormalig zwembad

Uit historisch oogpunt was het wenselijk de oude gemetselde toegangspoort van het voormalige openlucht zwembad weer in ere te herstellen. Dit weliswaar niet langer als toegangspoort maar als doorloop tussen de twee vijvers. Deze poort was, zoals te zien is op de foto hiernaast, nog gedeeltelijk verzonken in de grondwal.

Door hier ter plaatse een doorsteek door de wal te graven kreeg de poort weer een fraaie aanblik

Berging

Op het huidige terrein dat in gebruik van en in beheer is door de visvereniging is een betonnen berging geplaatst t.b.v. gereedschappen en dergelijke.

Door deze voor een groot deel te verzinken in één van de grondwallen werd deze aan het oog onttrokken.

Pomphuisje

Zoals te zien is op tekening is het voormalige gemetselde pomphuisje op het terrein aanwezig gebleven.

Het aangebouwde afdak is verwijderd en de rest is gedeeltelijk door de grondwal bedekt. De keus deze te laten staan is mede ontstaan door de aanwezigheid van een groot aantal vleermuizen die door het aanbrengen van een aantal gaten in de buitenmuur de gelegenheid wordt geboden, de spouw van het huisje als schuilplaats te blijven gebruiken.

Beschoeiing

De waterkant van de huidige visvijver is in zijn geheel voorzien van beschoeiing. Op het nieuw in te richten terrein is het de bedoeling om alleen de waterkanten die toegankelijk zijn voor vissers te voorzien van een palenbeschoeiing.

Aan de achterzijde wordt ruimte gegeven aan de natuur die niet toegankelijk is voor publiek. Hier is met behulp van Elzen en riet langs de waterkant alleen een natuurlijke beschoeiing aangebracht. De beschoeiing aan de voorzijde van de waterkant is geconstrueerd door middel van het inspuiten van onbehandelde, geschilde palen met een lengte van 100 cm. Dit is ook toegepast aan de visvijver aan de  Besselinkschans (Zie foto) en biedt ook daar een tevredenstellend resultaat

Brug

Ter plaatse van de verbinding tussen de twee vijvers was een brug noodzakelijk om de overzijde te bereiken. De brug is speciaal door hoveniersbedrijf Kramer & Molenveld vervaardigd uit hardhout voor een passende natuurlijke uitstraling.

Gras

Met name in de nabijheid van de entree van het park is ruimte gelaten voor een grasveld. Dit om ruimte te geven aan de beginnende sportvissers zodat deze niet met de hengels verstrikt raken in de achtergrondbeplanting. Tevens biedt deze lokatie een vrij zicht op het natuurgebied dat aan de overzijde van het water gesitueerd is.

Maandelijks wordt dit gras door de vereniging gemaaid. Hier en daar werden banken geplaatst voor het wandelend publiek.

Beplanting

De afgebeelde poel naast het zwembad is in de nieuwe situatie bij de vijver gevoegd. De (nog) aanwezige beplanting is bijna volledig gehandhaafd. Op vele plaatsen is opnieuw bosplantsoen aangebracht om het geheel (ook in het belang van de sportvissers) een meer besloten karakter te geven. Op de plaats waar de verbinding tussen de twee vijvers gemaakt werd stond nog een Kastanjeboom. Deze werd verplaatst naar een plek waar hij alle ruimte krijgt door te groeien tot een volwassen boom. Daar waar de ruimte het toelaat werden extra bomen geplant. Met name aan de zijde van het natuurgebied werden Elzen geplant om een natuurlijke beschoeiing te creëren.

Ter verbetering van de waterkwaliteit en als natuurlijke beschoeiing werden tevens waterplanten in de vorm van riet, lissen en lisdodden geplant. Bij de keuze van de beplanting is met name gelet op het inheemse karakter. Voorbeelden zijn Zwarte Elzen, Hazelaar, Beuken, Gelderse roos, Berken, Wilgen, Klimop etcetera. Om bovenstaande reden is ook het huidige plantvakje bij de entree van de Biezenplas, bestaande uit een aantal coniferen en dennen, verwijderd.

Toekomstvisie

Na afronding van de renovatie is de natuur weer de ruimte gegeven. De vereniging draagt zorg voor het noodzakelijke onderhoud opdat het park aan de gestelde voorwaarden blijft voldoen en de natuurlijke uitstraling gewaarborgd blijft. Werkzaamheden zoals het opruimen van zwerfvuil, noodzakelijke snoeiwerkzaamheden, waterkwaliteitsbeheer en overlast– cq.vandalismebestrijding worden door de vrijwilligers van de visvereniging uitgevoerd. Het park heeft inmiddels weer meer de uitstraling van een natuurgebied en niet dat van een strak onderhouden park.